Meestal komt er een moment in het leven van mensen met dementie dat ze incontinent worden.
Dat vind ik een van de meest nare gevolgen van dementie. Daadwerkelijk terug naar je kindertijd, niet alleen in geheugen en tijd maar ook met dit onvermogen om op tijd naar toilet te gaan of het zelfs niet eens meer voelen. Net als met de meeste gevolgen van dementie, heeft de een er meer “last” van als de ander. Wanneer het geheugen en cognitie nog enigszins intact zijn, kan incontinentie een gevoel van schaamte, verdriet of boosheid geven. Zorg vermijden komt dan ook voor, verzet bij toiletgang of verschonen. Logisch wanneer je bedenkt wat dit voor gevoelens kan geven wanneer er dus nog enig besef is.
Ik vind het dan ook bijzonder moeilijk om in een huiskamer met meerdere bewoners erachter te komen dat één van de bewoners verschoond “moet” worden. Of dat je weet dat je een bewoner naar toilet “moet” begeleiden omdat hij/zij anders nat is. Om dan midden in een huiskamer te zeggen, ga je mee naar de wc? Of ik denk dat u toch echt naar toilet moet…., dat vind ik zo vernederend dat ik dat zoveel mogelijk probeer te voorkomen en het in ieder geval op zo’n manier aan te geven, dat niet direct de hele omgeving het hoort.
Wanneer ik een rondje rond de tafel had gelopen om deze schoon te maken, ruik ik dat een van hun een “ongelukje” heeft gehad. (Of hoe je het dan ook wilt noemen). Zelf heeft ze ook wel in de gaten dat er iets niet “klopt” want ze zit wat te wiebelen op haar stoel en ze loopt direct met me mee wanneer ik haar hiervoor uitnodig. Wanneer ze eenmaal staat en de huiskamer uitgelopen is, zeg ik haar dat we nu we toch onderweg zijn, we net zo goed even naar toilet kunnen gaan. Dat is goed zegt ze en ze kijkt me een beetje angstig aan wanneer ze vervolgt, “ik geloof dat het al naar onderen zakt”…
Tot mijn grote schrik verschijnt er onderaan een van haar broekspijpen een “bobbel” en ik ben bang dat we het toilet niet op tijd gaan halen! Om te voorkomen dat we een spoor achter gaan laten in de gang op weg naar het toilet, vraag ik haar of ze even wil blijven stilstaan. Snel trek ik uit de dichtbij zijnde kast een stel handschoenen en een handdoek. Iets beters heb ik even niet bij de hand.
Voorzichtig schud ik een beetje aan de broekspijp en daar valt op de handdoek……een koffiekopje!
Haha…wat een verassing, ik had totaal iets anders verwacht, maar dit is een stuk beter dan ik in gedachten had! Ze stopt wel vaker dingen in haar zak, maar nu had ze dus blijkbaar een kopje tussen de band van haar broek gestopt. Dit “zakte” naar beneden toen ze ging lopen!
Zelf begreep ze er niets van en staarde naar het koffie kopje met een blik van verbazing, want hoe kon daar nu ineens een kopje terecht komen!?
Zonder een spoor achter te laten hebben we ons avontuur vervolgd.
Schoon, droog en fris zitten we even later aan de koffie. (uiteraard uit een ander kopje!)
© Mariët de Landmeter