VAARDIGHEDEN OM CONTACT TE MAKEN MET MENSEN (DIE DEMENTIE HEBBEN)
Een blauwdruk van hoe om te gaan met mensen die dementie hebben zal er nooit komen. Gewoon weg omdat er zoveel verschillende oorzaken zijn van dementie, iedereen een andere persoonlijkheid heeft en alle mensen met dementie nu eenmaal op hun eigen manier reageren en de dementie anders ontwikkeld of tot uiting komt.
Dat maakt het niet altijd makkelijk om met mensen met dementie om te gaan. Wanneer we nu precies zouden weten hoe we moeten reageren dan zou dit toch wel makkelijk zijn.
Nu is het steeds opnieuw zoeken naar wat werkt en wat niet.
Zeker wanneer het je geliefde is, een van je ouders of gewoon iemand van wie je veel houd, is het moeilijk om je aan te “moeten” passen aan de beleefwereld van de persoon met dementie.
Waarom? Omdat iemand met dementie zo ontzettend kan veranderen in iemand die je niet herkent, je komt alleen te staan met je gevoel en emoties omdat die niet meer herkend worden, of omdat ze zelf geen empathisch vermogen meer hebben. Dit kan enorm veel boosheid, gemis en verdriet geven, en dan ook nog een benadering toe moeten passen die je eigenlijk maar moeilijk vind of wat je helemaal niet vind passen bij je geliefde, dat is echt moeilijk.
Maar ook dat zal per persoon verschillend zijn, de een heeft er minder moeite mee om moeder met een pop op schoot te zien zitten of vader ongeremde opmerkingen te horen maken. Mensen met dementie hebben zo hun overlevingsstrategieën, maar familie en mantelzorgers daarentegen ook.
Wat dat betreft heb je als zorgmedewerker toch een stapje voor, de emotionele lading is minder omdat je er als professional verder vanaf staat. Ik vind het bijvoorbeeld en hele uitdaging om te “zoeken” naar de juiste ingang, ik kan daar erg van genieten om “zoekend te reageren”. Daar krijg ik energie van. Maar eerlijk is eerlijk het kan ook teleurstellend en zwaar zijn wanneer het maar niet lukt om de juiste ingang te vinden, wanneer er boosheid en agressie is of dwang gedrag waar je maar geen oplossing voor kunt vinden.
Waar je als zorgmedewerker voor op moet passen is dat je van de familie en mantelzorg gaat verwachten dat ze er op dezelfde manier naar kijken en mee omgaan. Dat kan voor veel frustratie zorgen omdat familie en mantelzorg met een hele andere emotionele lading zit. En dat is dan tevens de uitdaging van de zorgmedewerkers om familie en mantelzorg te begeleiden hierin.
Zo zou het althans moeten zijn, dat is een in mijn ogen een essentieel onderdeel van belevingsgerichte zorg.
In komende blogs wil ik proberen wat vaardigheden te behandelen waarvan bekend is dat die zouden kunnen werken in de omgang met mensen die dementie hebben.
Zonder daarbij er aan voorbij te gaan dat dit niet voor iedereen even “makkelijk” toepasbaar is.
Omgang met mensen die dementie hebben is vooral emotioneel en kan erg uitputtend zijn vooral voor familie en mantelzorg. Het is per persoon, per dag(deel) en per situatie altijd weer zoeken naar de juiste ingang om contact, verbinding te maken.
Zoekend Reageren dus!
© Mariët de Landmeter